Gebergten in de wereld

Ontdek de majestueuze bergen en gebergten van onze planeet! Leer over hun ontstaan, indeling en de meest indrukwekkende exemplaren wereldwijd. Je ontdekt hier ook welke gebergten absoluut op je ‘must-see’ lijst moeten staan.

Team Kennisdomein

3 juni 2023 ·

6 minuten Leestijd

20.4K X Bekeken

Inhoudsopgave

De aarde is voortdurend in beweging en ook de gebergten in de wereld veranderen. Dit is echter een langzaam proces dat miljoenen jaren in beslag neemt. In dit blog bekijken we welke belangrijke gebergten en bergen er op aarde zijn. Sommige bergen zijn echte bezienswaardigheden.

Lees verder na de afbeelding.

Hoe ontstaat een gebergte

Bergen ontstaan vaak als gevolg van de plaattektoniek. Op aarde zijn negen grote platen met een gemiddelde dikte van zo’n 100 km. Er zijn ook nog zes kleinere platen. De platen zijn onder te verdelen in oceanische platen en continentale platen. De oceanische platen zijn zwaar en dun, de continentale platen dik maar minder zwaar.

Dit deel van de aarde wordt ook wel de aardkorst of lithosfeer genoemd. De platen bewegen en verplaatsen zich een paar centimeter per jaar. Er zijn drie manieren waarop platen kunnen bewegen ten opzichte van elkaar:

Naar elkaar toe
Van elkaar af
Langs elkaar heen

De platen hebben een grote invloed op, en verklaren, de geografische ligging van continenten en oceanen en ook van gebergten. De platen bepalen ook waar vulkanisme en aardbevingen voorkomen.

Als twee platen naar elkaar toe bewegen ontstaat gebergte. De aardkorst wordt immers tegen elkaar aan geperst en vindt een uitweg naar boven.

Bergen kunnen ook ontstaan door vulkaanuitbarstingen. De berg wordt dan gevormd door het omhoog komen van magma.

Indeling gebergten

Gebergten worden ingedeeld in drie categorieën:

Laaggebergten
Middelgebergten
Hooggebergten

Laaggebergten

Laaggebergten hebben een gemiddelde hoogte van 200 tot 500 meter. Het zijn óf bergen die nog groeien en ooit middel- en hooggebergtes worden, of het zijn bergen die door erosie steeds lager worden en in het verleden een middel- of hooggebergte waren. Op termijn wordt een laaggebergte een heuvelachtig gebied of zelfs vlak. Bekende laaggebergten zijn de Eifel, de Ardennen en de Hunsrück.

Middelgebergten

We spreken van een middelgebergte als de gemiddelde hoogte tussen de 500 en 1500 meter ligt. Middelgebergten waren ooit hooggebergten of groeien juist nog en worden dus steeds hoger. Ze hebben meestal minder steile hellingen dan hooggebergtes en zijn tot de top begroeid, doorgaans met mos. Bekende middelgebergtes zijn onder andere het Centraal Massief, Het Zwarte Woud, de Jura en De Harz. Deze gebieden zijn vaak geschikt voor een wintersportvakantie maar niet sneeuwzeker.

Hooggebergten

Een hooggebergte heeft bergen die gemiddeld hoger zijn dan 1500 meter. Het zijn over het algemeen jonge gebergtes maar die zijn dan toch al miljoenen jaren oud. Omdat er nog niet veel erosie is geweest hebben hooggebergtes vaak steile hellingen en spitse toppen. Hooggebergtes zijn bij uitstek geschikt voor een wintersportvakantie en ze dagen veel mensen uit om de bergen te beklimmen. Sommige hooggebergtes hebben ook eeuwige sneeuw en gletsjers. Bekende hooggebergtes zijn onder meer de Alpen, de Andes, de Kaukasus en de Himalaya.

Gebergten in Europa

Elk continent heeft bergen die op hun beurt weer zijn onderverdeeld in sub-bergen. Sommige gebergten liggen zelfs op twee continenten en vaak in meerdere landen. Zo liggen de Ardennen in België, Frankrijk en Luxemburg.

Europa kent tientallen gebergten die weer zijn onderverdeeld in nog meer sub-gebergten. De Alpen zijn heel bekend en hier vind je ook meteen de hoogste berg van Europa: de Mont Blanc (4808 meter). Het is een heel aantrekkelijke bestemming voor bergbeklimmers. De eerste keer dat de top werd bereikt was in 1786. Jaarlijks kost de beklimming van de Mont Blanc nog steeds zo’n 15 levens en een veel groter aantal gewonden.

De tweede grootste berg is de Dufourspitze (4634 meter). Deze berg is onderdeel van het Monte Rosa-massief en ligt op de grens Zwitserland-Italië. Bijzonder aan de berg is de 2000 meter hoge zuidwand; een loodrechte muur van ijs en sneeuw.

De derde grootste berg maakt ook onderdeel uit van het Monte Rosa-massief: Zumsteinspitze (4563 meter) en de berg is eveneens gelegen in Italië en Zwitserland. De eerste beklimming van de Zumsteinspitze was in 1820 en nog steeds wordt de berg vaak beklommen. De klim is iets ‘gemakkelijker’ dan die van andere bergen in het gebied.

Azië: Himalaya

De Himalaya is een van de meest bekende gebergten ter wereld. Het ligt in Azië, waar overigens nog veel meer (wel 50!) gebergten zijn te vinden. De Himalaya is een enorm gebergte: 2400 km lang, 150 tot 280 km breed en heeft een oppervlakte van ca. 600.000 m2. In dit gebergte vind je meer dan 40 bergtoppen hoger dan 7000 meter en 9 toppen hoger dan 8000 meter. Ook vind je in de Himalaya de hoogste berg ter wereld: de Mount Everest is 8849 meter hoog.

De Mount Everest wordt ook wel het dak van de wereld genoemd en heeft een enorme aantrekkingsrecht op alpinisten. Hoewel de weg naar de top moeilijk en heel zwaar is, is deze weg in vergelijking met andere bergen die zo hoog zijn, te doen. Er kleven echter veel gevaren aan de beklimming waaronder hoogteziekte en barre weersomstandigheden. Het kost veel geld om een vergunning te krijgen voor de beklimming (€25.000 of meer). Het is dan ook een belangrijke inkomstenbron voor China en Nepal, de landen waaraan de Mount Everest grenst.

Gebergten in Afrika

Ook in Afrika vind je gebergten en enkele bergen zijn wereldberoemd. De hoogste berg in Afrika is de Kibo (5895 meter). Deze berg maakt deel uit van De Kilimanjaro, een bergmassief in Tanzania. Het massief is 2,5 miljoen – 150.000 jaar geleden ontstaan en bestaat uit drie stratovulkanen: de Kibo, de Shira en de Mawenzi.

Een andere beroemde berg in Afrika is de Tafelberg. De berg is niet beroemd om zijn hoogte, slechts iets meer dan 1000 meter, maar om de bijzondere vorm. De Tafelberg ligt op de westelijke kaap en kijkt uit over Kaapstad. De kenmerkende platte bovenkant waaraan de berg zijn naam dankt is ongeveer drie kilometer breed en is beeldbepalend voor de omgeving. De berg vormt een belangrijke toeristische trekpleister.

Gebergten in Amerika, Australië en Antarctica

Zowel in Noord- als in Zuid-Amerika vind je gebergten. Het meest bekende en grootste gebergte is de Rocky Mountains die van Noord-Canada helemaal tot New Mexico in het zuiden van de VS lopen. Hier vind je ook de wereldberoemde pareltjes der natuur: de geisers van Yellowstone en de dichtbegroeide bossen van Glacier National Park.

In Alaska vind je de hoogste berg van Amerika: de Delani (6194 meter) en in Dakota kan je de Black Hills bewonderen. In dit gebergte zijn vier Amerikaanse presidenten uit steen gehakt en die beelden hebben een hoogte van achttien meter!

Australië heeft een aantal gebergten maar geen hele hoge bergen. Mawson Peak is met 2745 meter de hoogste berg en ligt op een Australisch eiland in de Zuidelijke Oceaan. Mawson Peak is een nog actieve vulkaan en ligt op de top van het Big Ben massief.

Op Antarctica tenslotte vind je het Transantarctisch Gebergte. Dit is een bergketen met een lengte van meer dan 2500 kilometer, de op vier na langste bergketen ter wereld. De hoogste top is 4528 meter (Mount Kikpatrick). Het Transantarctisch gebergte is heel oud, ongeveer 65 miljoen jaar. De bergen zelf bestaan voornamelijk uit doleriet en zandsteen. Andere bergketens op Antarctica zijn voornamelijk vulkanisch van oorsprong.

Eerste publicatie op: 28 november 2022

Deel Artikel:

Geschreven door: Team Kennisdomein

Van Kennisdomein

Team Kennisdomein bestaat uit specialisten die hun sporen hebben verdiend. Het team zorgt voor invulling van Kennisdomein vanuit de passie voor schrijven en het delen van kennis met anderen. De specialisten willen graag meer inzicht creëren in tal van onderwerpen zodat...

Meer informatie