GGZ, wat is dat

GGZ, wat is dat nu precies? GGZ is de afkorting voor ‘geestelijke gezondheidszorg’ in Nederland. Wist je dat 1 op de 4 Nederlanders in zijn leven met psychische problemen te maken krijgt (Rijksoverheid, z.d)? Als je psychische problemen hebt is het belangrijk dat je passende hulp via de basis GGZ of gespecialiseerde GGZ krijgt. In dit blog wordt uitgelegd wanneer je bij de GGZ terecht kunt, wat generalistische basis GGZ en gespecialiseerde GGZ is, hoe het zit met de vergoeding vanuit de zorgverzekering en of je een verwijzing nodig hebt van de huisarts.

Team Kennisdomein

30 april 2023 ·

6 minuten Leestijd

3.8K X Bekeken

Inhoudsopgave

Lees verder na de afbeelding.

Wanneer kan ik bij de GGZ terecht?

De GGZ is voor mensen met lichte tot zware en ingewikkelde psychische problemen. Vaak weet je alleen dat dingen niet goed gaan, dat jij je niet goed voelt of dat er problemen zijn. Je kunt natuurlijk niet zelf je diagnose stellen of bepalen wat de ernst van de situatie is. Hoe kom je dan wel bij de GGZ terecht?

Maak een afspraak bij je huisarts.
Bij de huisarts leg je uit waar je tegenaan loopt en wat je problemen zijn.
De huisarts luistert naar je verhaal en zal aan de hand van de DSM V (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders), je probleem classificeren. De DSM V is een diagnose handboek. De huisarts stelt nog geen officiële diagnose. Om een diagnose te krijgen moeten er uitgebreide psychiatrische onderzoeken worden afgenomen en alleen een psycholoog of psychiater mag een diagnose stellen.
Als de huisarts je probleem heeft geclassificeerd beslist hij welke zorg je nodig hebt. Voor de lichtere psychische problemen kun je terecht bij de huisarts of de praktijkondersteuner van de huisarts. Voor matige psychische problemen word je doorverwezen naar de generaliserende basis GGZ en voor zware en ingewikkelde psychische problemen naar de gespecialiseerde GGZ.
De huisarts heeft je verwijsbrief geschreven en daarmee kun je een afspraak maken bij een vrijgevestigde psycholoog of een GGZ-instelling.

Wat is basis GGZ en gespecialiseerde GGZ?

Hierboven werd benoemd dat de huisarts je doorverwijst naar de generaliserende basis GGZ of de gespecialiseerde GGZ. Maar wat is de generaliserende basis GGZ of gespecialiseerde GGZ?

Wat is generaliserende basis GGZ?

De generaliserende basis GGZ is voor lichte tot matige psychische problemen, die niet heel complex zijn. Het zijn stoornissen die een lage tot gemiddelde beperking hebben voor het dagelijks functioneren en een laag tot matig risico vormen voor de omgeving. De herstel kans is groot en er is vaak sprake van een goed sociaal netwerk van de cliënt. Je kunt bijvoorbeeld met de volgende problemen terecht:

Somberheid en depressie
Negatief zelfbeeld
Burn-out en stressklachten
Licht trauma
Klachten bij rouw en verlies
Zingevingvragen

Vroeger waren de gesprekken alleen face to face. In de huidige tijd bieden psychologen soms ook online therapie aan. Het wordt ook wel e-health genoemd. Het kan handig zijn als het voor jou lichamelijk of mentaal lastig is om zelf naar een psycholoog te gaan. Nu kun je vanuit je veilige omgeving videobellen met de psycholoog. Online therapie is niet voor elk psychisch probleem geschikt. Wel is het geschikt als je van de volgende klachten last hebt:

Angst- en/of paniekklachten
Depressie
Burn-out klachten
Rouwverwerking
Traumaverwerking
Seksuele problemen

Wat is gespecialiseerde GGZ?

De gespecialiseerde GGZ is voor zware psychische problemen en/of ingewikkelde problematiek of wanneer er sprake is van meerdere stoornissen. De generaliserende basis GGZ is niet meer voldoende. Er zijn gespecialiseerde behandelaars nodig. Als er een groot risico voor de cliënt en zijn/haar omgeving is, dan is er vaak bij de behandeling een multidisciplinair team betrokken. Een multidisciplinair team is een team van verschillende specialisten bij elkaar. De behandelingen zijn langduriger en intensiever dan bij de generaliserende basis GGZ. Bij gespecialiseerde GGZ worden er drie soorten behandeltrajecten aangeboden:

Ambulante behandeling
Dagbehandeling
Klinische behandeling (opname)

Heb ik een verwijzing nodig voor de generaliserende basis GGZ en de gespecialiseerde GGZ?

Ja, je hebt een doorverwijzing nodig van de huisarts om de kosten van de psycholoog vergoed te krijgen. Ga je zonder doorverwijzing naar een psycholoog? Dan vergoedt je zorgverzekering de kosten niet. Het is dus heel belangrijk om naar de huisarts te gaan als je psychologische hulp wilt.

Wordt de GGZ vergoed door je zorgverzekering?

Als je onder de basis GGZ valt en naar een GGZ-instelling gaat met een verwijzing van de huisarts, dan worden de kosten hiervan vergoed. Wel gaat het van je eigen risico af. Op dit moment, december 2021 en voor het jaar 2022 is het eigen risico €385. Er wordt één behandeltraject vergoed per kalenderjaar.

De gespecialiseerde GGZ wordt vergoed als je een doorverwijzing hebt van de huisarts en als de behandelingen vergoed worden door de basisverzekering. Ook nu geldt, het gaat eerst af van je eigen risico. Soms krijg je medicijnen voorgeschreven door een psychiater. Niet alle medicijnen worden vergoed door je zorgverzekering.

Je hebt ook de mogelijkheid om naar een vrijgevestigde psycholoog te gaan. Hiervoor moet je ook een doorverwijzing hebben van de huisarts. Het is belangrijk dat je vooraf nakijkt of de psycholoog een contract met jouw zorgverzekering heeft en hoe de vergoeding is geregeld. De keuze van een vrijgevestigde psycholoog en de vergoeding daarvan hangt dus af van welke zorgverzekering je hebt afgesloten. Bij een vrijgevestigde psycholoog worden ook niet alle stoornissen vergoed door de zorgverzekering.

Op de site van bijvoorbeeld Independer kun je bekijken of je zorgverzekering een contract heeft met de betreffende zorgverlener. Vul je postcode in en er komt een lijst te staan met zorgverleners. Per zorgverlening kun je de vergoeding bekijken.

Om de behandeling vergoed te krijgen uit de basisverzekering moet er aan de volgende voorwaarden worden voldaan:

De stoornis is vastgesteld met de DSM V.
Er moet een doorverwijzing zijn van een bedrijfsarts, huisarts, medisch specialist of arts voor verstandelijk gehandicapten.
De verwijzer moet duidelijk aangeven wie er wordt verwezen en wat de reden daarvan is.
Het is belangrijk dat er staat aangegeven of het om generaliserende basis GGZ gaat of gespecialiseerde GGZ.
Een verwijsbrief is één jaar geldig.
Zijn er vervolgbehandelingen nodig en vallen deze onder dezelfde diagnose? Dan is er meestal geen nieuwe verwijsbrief nodig. Wel is er opnieuw een verwijsbrief nodig als de behandeling meer dan een jaar wordt onderbroken.

Welke behandelingen worden niet vergoed door de basisverzekering?

Hulp bij aanpassingsstoornissen zoals na verlies van werk, relatiebreuk of rouw.
Hulp bij problemen met werk zoals overspanning en burn-out.
Hulp bij relatieproblematiek.
Behandelingen waarvan het onvoldoende is bewezen dat het werkt.
Behandelingen voor stoornissen die niet onder de gezondheidszorg vallen.

Wil je zeker weten of je behandeling en behandelaar vergoed wordt door je zorgverzekering? Neem contact op met je zorgverzekeraar voor meer informatie. Zorgverzekeraars kunnen zelf nog aanvullende voorwaarden opstellen waaraan moet worden voldaan.

Bibliografie

Rijksoverheid. (z.d). Geestelijke gezondheidszorg (GGZ). Opgehaald van Rijksoverheid: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/geestelijke-gezondheidszorg

Eerste publicatie op: 10 december 2021

Deel Artikel:

Geschreven door: Team Kennisdomein

Van Kennisdomein

Team Kennisdomein bestaat uit specialisten die hun sporen hebben verdiend. Het team zorgt voor invulling van Kennisdomein vanuit de passie voor schrijven en het delen van kennis met anderen. De specialisten willen graag meer inzicht creëren in tal van onderwerpen zodat...

Meer informatie