Als angst je hele leven beheerst

Worstel jij met overweldigende angst die je dagelijks leven beïnvloedt? Je bent niet alleen. Dit blog legt uit wat een angststoornis is, herkennen van symptomen en tips om ermee om te gaan. Lees verder.

Team Kennisdomein

12 augustus 2024 ·

7 minuten Leestijd

5.1K X Bekeken

Inhoudsopgave

Iedereen is in zijn leven wel eens bang of angstig en dat is ook heel normaal. Maar wat als angst je hele leven beheerst? Normale situaties leveren angst en spanning op. Je wordt belemmerd in je dagelijks functioneren. Heel vervelend, maar je bent niet de enige. Ongeveer 20% van de Nederlanders krijgt in hun leven een keer te maken met een angststoornis. Een angststoornis staat op de derde plaats bij de meest voorkomende psychiatrische aandoeningen (Psyned, z.d).

Lees verder na de afbeelding.

Wat is een angststoornis?

Angst is niet altijd een slechte emotie. Het zorgt ervoor dat er adrenaline wordt aangemaakt en stelt je in staat om in gevaarlijke situaties te kunnen reageren. Sommige mensen voelen zich ook angstig in situaties die ongevaarlijk zijn. Je gaat situaties vermijden waarin je angstig bent of je maakt je over heel veel dingen hele grote zorgen. De angst gaat je leven beheersen of je hebt er last van in je dagelijks functioneren. Heb je hier langer of vaker last van? Er is dan misschien sprake van een angststoornis. Het is verstandig om naar je huisarts te gaan en om een verwijzing naar een specialist te vragen. Een psychiater of een gz-psycholoog mag de diagnose angststoornis vaststellen.

Wat voor symptomen heb je bij een angststoornis?

Eigenlijk is angststoornis een soort verzamelnaam van verschillende soorten stoornissen, waarbij je in het dagelijks functioneren wordt belemmerd door angst. Angststoornissen hebben wel symptomen die overeenkomen. Hierbij kun je denken aan:

Je ervaart spanning en onrust
Je hebt een bang (voor) gevoel
Je bent veel aan het piekeren
Je bent rusteloos
Je bent bezorgd
Je bent prikkelbaar
Je ervaart nervositeit
Je hebt concentratieproblemen
Je hebt geen zin in eten
Je hebt hoofdpijn
Je hebt buikpijn
Je hebt slaapproblemen

Natuurlijk hoef je niet alle klachten te hebben die hierboven staan benoemd. Het zal ook voor iedereen anders zijn. Soms kan het zelfs per keer verschillen waar je zelf last van hebt.

Welke angststoornissen zijn er?

Er zijn verschillende soorten angststoornissen. Hieronder zal er een opsomming worden gegeven, waarna ze daarna wat uitgebreider worden toegelicht. Nogmaals, niet iedereen ervaart dezelfde klachten, ondanks dat je wel dezelfde angststoornis hebt.

Paniekstoornis
Sociale fobie
Gegeneraliseerde angststoornis
Separatieangst
Obsessieve compulsieve stoornis (OCS)
Specifieke fobie

Paniekstoornis

Bij een paniekstoornis heb je last van paniek, wat zorgt dat je een paniekaanval krijgt. Vaak is de angst voor een nieuwe paniekaanval zo groot dat je situaties gaat vermijden of misschien wel helemaal niet meer weg durft te gaan. Het wordt ook wel een agorafobie genoemd. De paniekaanvallen gaan je leven beheersen. Hieronder volgen symptomen die je bij een paniekaanval kunt hebben.

Symptomen van een paniekaanval

Een vervelend gevoel op je borst of benauwdheid
Het gevoel dat je de controle gaat verliezen, dat je gek wordt of doodgaat
Hartkloppingen
Trillen
Duizeligheid
Droge mond
Braken/misselijkheid
Doof gevoel in voeten en/of handen
Het gevoel hebben dat de omgeving er anders uitziet
Hyperventilatie

Een paniekaanval is heel vervelend om te hebben, maar ze gaan altijd weer over. Je kunt er, ondanks dat je dat gevoel kan hebben, niet aan doodgaan.

Sociale fobie

Als je een sociale fobie hebt, heb je angst voor sociale situaties. Je maakt je zorgen om wat andere mensen van je vinden of hoe je overkomt. Uiteindelijk ben je zo angstig voor sociale situaties dat je deze gaat vermijden zoals feestjes of plekken waar veel mensen samenkomen. Wanneer je wel naar een sociale gelegenheid gaat, kun je bang zijn dat mensen merken dat je bijvoorbeeld last hebt van angstklachten zoals hartkloppingen of benauwdheid. Je kunt hiervan in paniek raken en een paniekaanval krijgen.

Gegeneraliseerde angststoornis

Bij een gegeneraliseerde angststoornis pieker je veel over alledaagse zaken. Het is zo erg dat je bijna altijd een angstig gevoel hebt of nerveus bent. Iedereen piekert wel eens, maar nu zorgt het voor een belemmering in je leven. Je kunt je hierdoor altijd gejaagd of rusteloos voelen. Ondanks dat je misschien weet dat er niks aan de hand is, kun je de angsten en zorgen niet rationaliseren. Je hebt geen controle over je angsten.

Separatieangst

Separatieangst, ook wel verlatingsangst genoemd, komt veelal voor bij kinderen. Al komt het soms ook voor bij volwassenen. Volwassenen ervaren alleen andere symptomen. Kinderen zijn bang om van hun vader of moeder gescheiden te worden, dit kan al zijn als de ouder uit het zicht is en de ouder de kamer verlaat.

Obsessieve compulsieve stoornis (OCS)

Het wordt ook wel een dwangstoornis genoemd. Je hebt last van dwanggedachten, deze kunnen heel uiteenlopend zijn. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je bang bent dat je kind of moeder iets overkomt. Om dit te voorkomen moet je bepaalde handelingen elke keer opnieuw uitvoeren. Een bekende vorm van een obsessieve compulsieve stoornis is smetvrees.

Specifieke fobie

Eigenlijk geeft de naam dit al aan, je bent bang voor iets specifieks. Het kan bijvoorbeeld gaan om spinnen, naalden of grote hoogtes. In situaties waar je met je fobie in aanraking komt, raak je in paniek en heb je veel angst. Rationeel gezien weet je dat het nergens op slaat, maar je kunt dit niet rationaliseren voor jezelf. Je probeert elke situatie te vermijden waarin je het kunt tegenkomen.

Tips met wat je kunt doen bij een angststoornis

Een angststoornis hebben is heel vervelend. Het is verstandig om professionele hulp te zoeken die je helpt omgaan met je angst. Exposure in vivo, daarbij word je in kleine stapjes blootgesteld aan je angst, cognitieve gedragstherapie en medicijnen zijn behandelingen die vaak worden ingezet bij een angststoornis. Er zijn ook dingen die je zelf kunt doen zonder dat je therapie hebt.

Zorg ervoor dat je informatie verzamelt over je angststoornis. Je kunt op deze manier beter uitleggen aan mensen wat je angst inhoudt en het is voor jezelf ook goed om te weten waar je nu precies last van hebt.
Probeer genoeg te slapen.
Probeer elke dag minimaal dertig minuten te bewegen.
Geen alcohol of drugs gebruiken, die kunnen je klachten soms verergeren.
Zo min mogelijk cafeïne houdende dranken drinken zoals energy, koffie en cola.
Ontspannen, dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Probeer iets te vinden waar je rustig van wordt. Voor de één zal dat yoga of meditatie zijn en voor de ander helpt kleuren of even met iemand praten.
Blijf zoveel mogelijk ondernemen. Probeer je niet te laten leiden door je angsten. Als je steeds meer dingen gaat vermijden wordt het alleen maar erger.
Wil je anoniem je verhaal kwijt? Bij korrelatie zijn er professionals van 09.00 – 18.00 uur te bereiken waar jij je verhaal kwijt kunt. Bel daarvoor 0900 – 1450. Je kunt ook met ze chatten of e-mailen. Bij Sensoor kun je 24 uur per dag je verhaal kwijt bij vrijwilligers. Zij zijn bereikbaar op 0900 – 0767, ook kun je met hen chatten of e-mailen.

Tips voor naasten

Soms is het lastig om goed te kunnen reageren op iemand met een angststoornis. Het is soms lastig voor te stellen waarvoor diegene nu zo bang is. Hier een aantal tips die je kunt toepassen als jij in zo’n situatie terecht komt.

Probeer begrip te hebben voor de angst van de ander. Jij bent misschien er waarschijnlijk niet bang voor, maar neem de ander wel serieus.
Probeer de angst niet kleiner te maken. Voor de ander is de angst echt.
Het is goed om de ander te blijven aansporen om wel dingen te blijven ondernemen. Zorg ervoor dat je niet gaat dwingen. Je kunt wel helpen door bijvoorbeeld een plan te maken wat jullie kunnen doen mocht het te veel worden voor degene die de angst heeft.
Laat de ander het belang van professionele hulp inzien als hij deze nog niet heeft.
Ondanks dat je heel veel voor je naaste wil doen heb ook jij grenzen. Merk je dat het je te veel wordt? Zoek zelf ook professionele hulp. Het is belangrijk om ook aan jezelf te blijven denken!

Bibliografie

Psyned. (z.d). Angststoornis. Opgehaald van Psyned: https://www.psyned.nl/angsten/

Eerste publicatie op: 22 oktober 2021

Deel Artikel:

Geschreven door: Team Kennisdomein

Van Kennisdomein

Team Kennisdomein bestaat uit specialisten die hun sporen hebben verdiend. Het team zorgt voor invulling van Kennisdomein vanuit de passie voor schrijven en het delen van kennis met anderen. De specialisten willen graag meer inzicht creëren in tal van onderwerpen zodat...

Meer informatie