Hooikoorts

Een lastig fenomeen, hooikoorts. Constant een loopneus, veel snuiten, tranende ogen en vaak niezen. In heftige gevallen ook benauwdheid, hoesten en een piepende ademhaling. Veel mensen hebben er last van en daarom vertellen we in dit blog meer over hooikoorts. Wat is het precies, hoe kom je er aan en wat kan je er tegen doen?

Team Kennisdomein

30 april 2023 ·

6 minuten Leestijd

3.1K X Bekeken

Lees verder na de afbeelding.

Wat is hooikoorts

Laten we beginnen te vertellen dat hooikoorts niets te maken heeft met hooi en ook niet met koorts. 

Hooikoorts is een allergische reactie op pollen (stuifmeel) die in de lucht zweven. In Europa heeft één op de acht mensen er last van!

Waar ben je allergisch voor? Dat verschilt van mens tot mens. De ene persoon is allergisch voor grassen, een ander voor bepaalde bomen of voor (on)kruiden. Op het moment dat je pollen inademt waarvoor je allergisch bent, treedt er een reactie op van het immuunsysteem. Dit veroorzaakt je hooikoortsklachten. 

Welke klachten bij hooikoorts

De ernst van de klachten die optreden bij hooikoorts (de officiële naam voor hooikoorts is trouwens allergische rinitis) verschillen enigszins. De klachten lijken overigens in grote lijnen op die van een verkoudheid. In eerste instantie kun je dus denken dat je verkouden wordt of bent. Echter, een verkoudheid duurt meestal maar een paar dagen of een week. Hooikoortsklachten kunnen veel langer duren. Soms een paar weken, soms zelfs maanden. Mensen die zo lang achtereen last hebben van hooikoorts zijn meestal allergisch voor meerdere soorten bomen en grassen.

De klachten die je kunt ervaren:

• Niezen
• Verstopte neus
• Loopneus
• Jeuk aan je neus
• Jeuk aan je ogen
• Tranende ogen
• Droge keel
• (kriebel)hoest
• Een vol, verkouden gevoel in je hoofd
• Moe zijn
• Hoofdpijn
• Slecht slapen
• Benauwdheid
• Piepend geluid bij ademhalen
• Een gevoel of je koorts hebt

Op zich stuk voor stuk geen alarmerende klachten, afgezien van de problemen met de ademhaling. Maar wel heel lastige klachten die een behoorlijke impact kunnen hebben op je functioneren en gevoel van welbevinden. Zeker als je lange tijd meerdere klachten uit dit rijtje hebt. 

Andere allergieën

Behalve hooikoorts, dat over grassen, bomen en pollen gaat, kan je voor veel meer zaken allergisch zijn. Je kunt dan ongeveer dezelfde klachten krijgen als bij hooikoorts. In totaal is een kwart van de Europese bevolking wel ergens allergisch voor. Het gaat vaak om huisstofmijt maar ook om (huis)dieren of wespensteken. Allergie is dan ook een klacht waarmee huisartsen dagelijks te maken hebben. 

Wat gebeurt er precies als je hooikoorts hebt

Op een bepaald moment zal een bepaalde boom, gras, kruid of plant pollen (stuifmeel) maken en die pollen komen in de lucht. Lichte pollen kunnen zich lang en ver verspreiden. 

Mensen ademen die pollen in en sommige mensen krijgen hier last van in de vorm van hooikoorts. Je lichaam kan dan niet goed tegen dat stuifmeel en je afweersysteem slaat op hol. Hierdoor wordt het slijmvlies in je neus, keel en luchtwegen dikker en gaat het meer slijm maken. 

Ook het slijmvlies in je ogen kan dikker worden. Resultaat is niezen, tranen en jeuk en soms ook hoesten en benauwdheid. 

Wanneer heb je de meeste klachten van hooikoorts

Bomen, grassen en andere plantensoorten hebben verschillende momenten waarop ze pollen produceren. Bomen doen dat in februari en maart, gras in april en mei. Is het al eerder ‘warm’ dan zullen de pollen er al eerder zijn. De els, berk en hazelaar bloeien vaak al in januari. Klachten van hooikoorts kunnen dus al in februari beginnen en als je pech hebt (allergisch bent voor meerdere soorten pollen) tot ver in het najaar duren.
Sommige mensen hebben in die periode af en toe last, een dag, een week, een paar weken. Andere mensen dag in dag uit gedurende meerdere maanden. 

Wie krijgen hooikoorts

De aanleg om hooikoorts te ontwikkelen is er al bij je geboorte. Je kunt het dus niet ergens ‘oplopen’ maar het zit in je eigen systeem. Je kunt er niet mee besmet raken door contact met andere mensen, of met dieren. Ook al heb je de aanleg al bij je geboorte, de daadwerkelijke klachten komen pas veel later. Meestal tussen het 8^e en 25^e levensjaar. Soms kan je ook pas op latere leeftijd hooikoortsklachten ontwikkelen. 

Hooikoorts kan erfelijk zijn. Als een van de ouders hooikoorts heeft, heeft het kind een vergrote kans ook hooikoorts te krijgen. Hebben beide ouders hooikoorts dan heeft het kind een nog grotere kans daarop. 

Wat kan je doen tegen hooikoorts

Belangrijkste advies is om zoveel mogelijk te voorkomen dat je pollen inademt waarvoor je allergisch bent. Dat is natuurlijk best lastig want je wilt in de zomer ook graag naar buiten. 

Hieronder enkele tips:

• Houd het pollennieuws in de gaten. Er zijn hooikoortsberichten op televisie en radio, via internet en via apps. Zo kan je tijdig beslissen of je wel of niet naar buiten gaat
• Zijn er veel pollen in de lucht? Vermijd dan buitenactiviteiten zoveel mogelijk
• Is het erg droog buiten? Houd dan ramen en deuren dicht
• Het luchten van je huis doe het beste ’s morgens vroeg en ’s avonds laat. Er zijn dan minder pollen in de lucht
• Overweeg of een speciaal pollenfilter voor de auto een optie is voor jou
• Vermijd andere prikkels voor je ademhalingswegen; vooral roken maar ook het inademen van parfum, schoonmaakmiddelen en verfdamp
• Wasgoed droog je tijdens het pollenseizoen beter niet buiten. Droog binnen of gebruik de droger

Er zijn ook allerlei medicijnen tegen hooikoorts. Sommige zijn vrij verkrijgbaar, doorgaans in de vorm van een neusspray. De huisarts kan je ook medicijnen voorschrijven. 

Verschil hooikoorts en allergisch astma

Laten we eerst uitleggen wat astma is. Astma is er in verschillende vormen. Het betreft wel altijd een reactie van de longen (zwelling, ontsteking) die klachten als benauwdheid en hoesten veroorzaakt, vaak chronisch. De aanleiding kan echter verschillen. Zo is er allergisch en niet-allergisch astma, eosinofiel astma en inspanningsastma. Die laatste vorm krijg je door inspanning, eosinofiel astma is het gevolg van een afwijking aan de witte bloedcellen.

Allergisch astma is een vorm van astma die voortkomt uit de allergie. Die allergie kan je hebben voor huidschilfers van dieren, voor huisstofmijt en ook voor pollen.
Bij allergisch astma zijn de lagere luchtwegen aangedaan, de longen. De meer ernstige klachten die we hiervoor omschreven zoals benauwdheid, piepende ademhaling en veel hoesten, zijn hiervan het gevolg.

Bij de lichtere vorm, simpelweg hooikoorts genoemd, zijn alleen de bovenste luchtwegen (keel, neus) en de ogen betrokken. 

Kruisreacties

Vaak zie je dat mensen die hooikoorts hebben ook allergisch zijn voor andere dingen. Vaak bepaalde voedingsmiddelen en dan met name bepaalde groenten en fruit. De oorzaak hiervan is dat de structuur van een stuifmeelkorrel die jouw hooikoorts veroorzaakt, lijkt op de structuur in dat voedingsmiddel. Je immuunsysteem is niet altijd goed in staat het verschil tussen beide allergenen te onderscheiden. Zo reageren mensen die allergisch zijn voor graspollen vaak ook allergisch op tomaat, pinda’s, tarwe en meloen. 

Eerste publicatie op: 14 januari 2023

• Deel Artikel:

Geschreven door: Team Kennisdomein

Van Kennisdomein

Team Kennisdomein bestaat uit specialisten die hun sporen hebben verdiend. Het team zorgt voor invulling van Kennisdomein vanuit de passie voor schrijven en het delen van kennis met anderen. De specialisten willen graag meer inzicht creëren in tal van onderwerpen zodat...

Meer informatie