Help, hoe kom ik van mijn schulden af

Heb je een telefoonabonnement met toestel afgesloten of sta je wel eens in het rood? Dan heb je wel eens een schuld gehad. Maar als de schulden problematisch worden, denk je misschien wel ‘Help, hoe kom ik van mijn schulden af’ Want je kan de rekeningen niet meer betalen en er komen aanmaningen. Je opent de post niet meer, want dit zal de zoveelste aanmaning wel zijn. Uiteindelijk zie je door de bomen het bos niet meer. Maar hoe kom je nu uit de schulden en wie kan je daarbij helpen? Hiervoor is er schuldhulpverlening, die wordt aangeboden door een gemeente. In het kort gezegd is schuldhulpverlening een traject waarbij een schuldhulpverlener, degene die je helpt bij je schulden, gaat proberen te bemiddelen tussen jou en je schuldeisers. Je schuldeisers zijn alle personen/bedrijven waar je een schuld hebt. Binnen drie jaar tijd ga je proberen zoveel mogelijk schuldeisers af te betalen. Als jij je aan de afspraken houdt wordt de resterende schuld na drie jaar kwijtgescholden en kan je beginnen met een schone lei. 

Inhoudsopgave

    Lees verder na de afbeelding.

    Help, hoe kom ik van mijn schulden af

    Voorwaarden schuldhulpverlening

    Er zijn een aantal voorwaarden waaraan je moet voldoen om in aanmerking te komen voor schuldhulpverlening:

    • 18 jaar of ouder zijn.
    • Problematische schulden hebben waar je zelf niet meer uit kan komen.
    • Een inkomen hebben, dit mag ook een uitkering zijn. 
    • Ingeschreven staan bij de gemeente. 

    Hoe werkt schuldhulpverlening? 

    Schuldhulpverlening bestaat uit twee fases: de stabilisatiefase en de schuldregelingsfase. In de stabilisatiefase breng je samen met de schuldhulpverlener je situatie in kaart en bij de schuldregelingsfase worden je schuldeisers benaderd en kan het schuldhulpverleningstraject starten. 

    Stabilisatiefase

    Je kunt een aanvraag voor schuldhulpverlening doen bij de gemeente waarin je woont. Een gemeente moet binnen vier weken een eerste gesprek inplannen, ook wel een intakegesprek genoemd. In de eerste gesprekken wordt je situatie in kaart gebracht, er wordt een hulpvraag opgesteld en je gaat samen met de schuldhulpverlener je inkomsten, uitgaven, schuldeisers en schulden in kaart brengen. Als de schuldhulpverlener een goed beeld heeft van je situatie gaat hij een plan van aanpak schrijven. Hierin komen de hulpvragen en de gemaakte afspraken te staan. Het plan van aanpak moet ondertekend worden. 

    Zoals in de vorige alinea al werd aangegeven, wordt ook je situatie in kaart gebracht. De schuldhulpverlener kijkt naar meer dan alleen je schulden. Er worden ook andere leefgebieden in kaart gebracht dan alleen het stukje financiën. Bij leefgebieden moet je denken aan dagbesteding, gezondheid, relaties, psychische gezondheid en gezinsleven. Op deze manier kan de schuldhulpverlener onderzoeken of er naast schuldhulpverlening nog andere hulpverlening noodzakelijk is. Als de schuldhulpverlener een compleet beeld heeft van de situatie kan hij ook bepalen of er budgetbeheer of een bewindvoerder nodig is. 

    Bij budgetbeheer wordt je geld door iemand anders beheerd. De budgetbeheerder zorgt ervoor dat rekeningen op tijd worden betaald en dit verkleint de kans op nieuwe achterstanden, rood staan en schulden. Van de budgetbeheerder krijg je elke week of maand huishoudgeld/leefgeld. Budgetbeheer wordt niet door de rechter uitgesproken zoals wel het geval is bij een bewindvoerder. Een bewindvoerder beheert niet alleen je geld, maar neemt de gehele administratie over. De bewindvoerder zorgt dus in feite voor alle zaken wat betreft je financiën en jij ontvangt alleen nog maar leefgeld/huishoudgeld. Dit kan per maand of per week.  

    Schuldregelingsfase

    Minnelijke schuldhulpverleningstraject

    In deze fase worden je schuldeisers benaderd. De schuldhulpverlener meldt dat er een aanmelding is gedaan voor een schuldhulpverleningstraject, vraagt om de hoogte van de openstaande schuld en er wordt verzocht of zij geen verdere invorderingsmaatregelen willen treffen zoals het leggen van loonbeslag of beslag op je inboedel. Als alle schuldeisers hebben gereageerd, dan stuurt de schuldhulpverlener het overzicht met daarop de openstaande schulden naar je toe voor ondertekening. De schuldhulpverlener rekent het Vrij Te Laten Bedrag (VTLB) uit. Hij rekent met jouw inkomsten en uitgaven uit wat het minimale bedrag is om van te leven en wat je aflossingscapaciteit is. Alles wat boven de VTLB uitkomt wordt onder de schuldeisers verdeeld. Er zijn twee opties om je schulden te gaan aflossen:

    • Schuldbemiddeling
    • Schuldsanering

    Schuldbemiddeling

    Het bedrag dat boven je VTLB uitkomt wordt maandelijks gereserveerd voor de schuldeisers en elk jaar worden zij uitbetaald. Omdat ieders situatie kan veranderen wordt dit elk jaar opnieuw berekend. Deze periode duurt drie jaar, daarna wordt de resterende schuld kwijtgescholden. Je kan met een schone lei beginnen. 

    Schuldsanering

    De Gemeentelijke Krediet Bank (GKB) versterkt een saneringskrediet oftewel een lening. Het bedrag wordt bepaald aan de hand van hoeveel je met jouw inkomen kan aflossen in drie jaar tijd. De rest van de schuld wordt kwijtgescholden. Met het saneringskrediet krijgen alle schuldeisers in één keer een percentage van de schuld uitbetaald. Jij hebt dus maar één schuldeiser en dat is de Gemeentelijke Krediet Bank. Deze betaal je terug in 36 termijnen. Daarna ben je schuldenvrij en kan je met een schone lei beginnen. 

    De schuldeisers worden per brief geïnformeerd met daarin het voorstel voor de aflossing en er wordt gevraagd of zij hiermee akkoord gaan. Gaat iedereen akkoord dan kan het minnelijke schuldhulpverleningstraject starten. 

    Wat als mijn schuldeisers niet akkoord gaan? 

    Het kan ook voorkomen dat niet alle schuldeisers akkoord willen gaan met het voorstel. Als dit maar een paar schuldeisers zijn, dan kunnen zij gedwongen worden via een dwangakkoord. Dit vraagt je schuldhulpverlener aan bij de rechtbank. De rechter kan de weigerende schuldeiser(s) dwingen om akkoord te gaan met het voorstel. Op deze manier kan het minnelijke schuldregelingstraject alsnog slagen. Mocht dit niet werken dan is er ook nog de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP). 

    Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP)

    Als het minnelijke schuldhulpverleningstraject niet lukt en ook een dwangakkoord er niet voor zorgt dat alle schuldeisers akkoord gaan, dan kan er de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP) worden aangevraagd bij de rechter. Om in aanmerking te komen voor de WSNP zijn er bepaalde voorwaarden waaraan je moet voldoen. Daarbij kan je denken aan schulden die niet door een misdrijf of fraude zijn ontstaan en je mag bijvoorbeeld de afgelopen tien jaar niet in de WSNP hebben gezeten. Er zijn ook verplichtingen waaraan je moet voldoen om het WSNP-traject te laten slagen. Zo moet je bijvoorbeeld jezelf maximaal willen inspannen tot het afbetalen van je schulden en een volledige week werken. Als je geen werk hebt moet je gaan solliciteren, waarvan de bewindvoerder ook bewijs wil zien. Wanneer je arbeidsongeschikt bent verklaard, kan er een ontheffing worden aangevraagd. 

    Je krijgt een bewindvoerder toegewezen via de rechtbank. Deze zal in de komende drie jaar jouw financiën gaan beheren, controleren of jij je aan je verplichtingen houdt en houdt de rechtbank op de hoogte van het traject.

    Welk traject er ook wordt ingezet, je bent bij beide trajecten na drie jaar schuldenvrij als je je aan de gemaakte afspraken hebt gehouden. 

    Actuele ontwikkelingen rondom schuldhulpverlening

    Vroegsignalering

    Gemeenten gaan steeds meer inzetten op vroegsignalering. Dit betekent dat woningbouwverenigingen, zorgverzekeringen, elektriciteit- en drinkwaterbedrijven mensen met betaalachterstanden melden bij de gemeente. Een (schuld)hulpverlener uit het vroegsignaleringsteam probeert dan contact te leggen met diegene. Op deze manier komen mensen sneller in beeld bij de gemeente en kan er eerder hulp worden geboden. Dit moet ervoor zorgen dat er minder uithuiszettingen plaatsvinden en minder mensen worden afgesloten van water en elektriciteit. 

    Preventie

    Ook willen gemeenten meer inzetten op preventie om schulden te voorkomen. Uit onderzoek is gebleken dat bij ‘life-events’ zoals een scheiding of het verlies van werk, er een grotere kans op schulden is. Wanneer er op zulke momenten voldoende voorlichting en advies te krijgen is, kunnen schulden misschien eerder worden voorkomen. Maar schuldpreventie is ook mensen met een laag inkomen informeren over de minimaregelingen die er zijn. Dit kan ervoor zorgen dat mensen die van een bijstandsuitkering leven of een minimum inkomen hebben op de hoogte zijn, dat zij een beroep kunnen doen op de bijzondere bijstand bij een onvoorziene noodzakelijke uitgave. Hierdoor kunnen zij wel de huur of hun zorgverzekering betalen, wat anders niet was gelukt en waardoor er een nieuwe schuld zou ontstaan of de schuld nog groter wordt.

    Eerste publicatie op: 25 juni 2021
    Geschreven door: Team Kennisdomein
    Van Kennisdomein
    Team Kennisdomein bestaat uit specialisten die hun sporen hebben verdiend. Het team zorgt voor invulling van Kennisdomein vanuit de passie voor schrijven en het delen van kennis met anderen. De specialisten willen graag meer inzicht creëren in tal van onderwerpen zodat...
    Meer informatie

    Aanbevolen artikelen

    Zicht op een glazen bol met de wereld onderste boven
    Maatschappelijke onderwerpen
    Je hoort het woord polarisatie steeds vaker, maar wat is polarisatie precies? Hoe ontstaat het, wat zijn d...
    Een sociale huurwoning vinden
    Maatschappelijke onderwerpen
    De nieuwe huurmaatregelen: wat betekenen ze voor huurders en verhuurders? De overheid heeft in 2024 nieuwe...
    Iemand pakt halterstang op strand
    Maatschappelijke onderwerpen
    Sporten tijdens je vakantie kan een superleuke toevoeging zijn aan je reis. Er kleven heel wat voordelen a...
    Arts met hersenscans op de achtergrond die epilepsie laten zien
    Maatschappelijke onderwerpen
    Epilepsie is een neurologische aandoening die zich uit in aanvallen, de zogenaamde epileptische aanvallen....
    Meer artikelen over Financiële tips